Pijlsnel station Schiphol aanpassen dankzij BIM

Nieuws

20 mei 2016
6 februari 2021, 15:05 uur

Om de groei van de spoorcapaciteit rondom Schiphol te kunnen opvangen, richt ProRail station Schiphol anders in. Een passende oplossing nog deze zomer realiseren op dit compacte station met bijna 70.000 in- en uitstappers per dag: hoe pak je dat aan? Spoorpartners ProRail, Movares en Rail Infra Solutions fiksen het door te werken met een gezamenlijk ontwerp in 3D.

Een driedimensionaal model hanteren om met elkaar de juiste bouwkundige, civiele en installatietechnische oplossingen te vinden hoort bij de Bouwwerk Informatie Management (BIM) methodiek. Moderne technieken die passen bij de moderne uitdaging die ProRail heeft: nog meer reizigers probleemloos in- en uit te laten stappen op station Schiphol.

De aanpassing van dit station is nodig vanwege de ingrijpende spooruitbreiding waaraan aannemers in opdracht van ProRail bouwen, onder andere op het traject Schiphol-Amsterdam-Almere-Lelystad (OV SAAL). In de praktijk betekent dat de verplaatsing van objecten op de perrons en op strategische plaatsen ‘ stijgpunten’ aan te passen: een vaste trap in plaats van hellingbanen en roltrappen in plaats van een vaste trap, om de doorstroom van reizigers te bevorderen.

Pijnpunten duidelijk

Voor rail system engineer Luc Grooten (ProRail) is dit project een eerste ervaring met driedimensionaal werken volgens BIM. Hij ziet vele voordelen. “Alle partijen koppelen hun informatie aan het model. Knelpunten of ‘clashes’  in het gezamenlijke ontwerp voor de infra-aanpassing worden meteen duidelijk in het 3D-model. Dat is winst bij een project met deze tijdsdruk. Het scheelt niet alleen herwerk, we kunnen ook met elkaar direct op zoek naar een passende oplossing. Dat doen we door eenvoudig elementen in het model te verschuiven.”

Voordelen

Ingenieursbureaus Movares en Rail Infra Solutions hebben wel vaker met het BIM-bijltje gehakt. “Wij werken vaker met 3D-modellen en hebben de grote voordelen ervan ervaren”, vertelt Maarten Veerman. Deze BIM-expert is namens Rail Infra Solutions technisch leider voor de aanpassingen van de stijgpunten van het station naar Schiphol Plaza. “Werken in 3D maakt alle aspecten van het project inzichtelijk en brengt lastige ontwerpkwesties helder voor alle betrokkenen, voor wie een 2D-tekening soms nog lastig te doorgronden is”, licht hij toe.

Slimme modellen

“Een ander belangrijk pluspunt is dat dit slimme modellen zijn. We tekenen alles in objecten. Dat we hier extra informatie aan kunnen toevoegen, zoals een lijst met kozijnstaten. Dat maakt het extra krachtig.” Een praktijkvoorbeeld bij dit project dat bij het samenvoegen van modellen duidelijk werd dat het leidingwerk door de wand net naast de daartoe bestemde sparingen liep. “Dat is waardevol in een project onder tijdsdruk zoals station Schiphol.”

Correcte data nodig

Dertien weken verder en er zijn al flink wat werkzaamheden achter de rug. “ Zonder BIM was het ontwerp binnen dit tijdsbestek eenvoudigweg niet gelukt” , stelt rail system engineer Luc Grooten. Hij voegt wel meteen toe dat correcte data een voorwaarde zijn voor goed en snel werken, ook in 3D. “Tekeningen moeten kloppen met de werkelijkheid die wij buiten aantreffen. Ook hier was dat niet altijd het geval en dat leidt tot wijzigingen in het ontwerp. Met correcte informatie zijn dat soort aanpassingen van het ontwerpmodel niet nodig. Heel nuttig dus dat het programma SpoorData gegevens op orde brengt”, vindt hij.

Ook Erik Wielink, als projectleider installatietechniek van Movares betrokken bij de aanpassingen van station Schiphol, constateert dat kostbare tijd verloren gaat als data niet op orde zijn: “We zagen op station Schiphol allerlei zaken die niet op de tekeningen voorkomen.”

Verder met BIM

Luc Grooten wil het driedimensionale ontwerp van de aanpassingen van station Schiphol ook graag in 3D in beheer brengen. “Dat pak ik voor dit project binnen ProRail verder op.” Maarten Veerman juicht dat toe. “Ook bij Schiphol biedt BIM ons de mogelijkheid om tijdens het ontwerp steeds terug te grijpen op de bestaande situatie. Dan is het van belang dat het station precies zo gebouwd is als de oude bestektekeningen weergeven. Met dit project sorteren we voor op het doorzetten van het 3D-model naar asset management bouwinformatie.”

Winst BIM in beheerfase

Erik Wielink (Movares) pleit ervoor meer BIM-aspecten dan alleen het ‘3D-model’ in de beheerfase te introduceren. “De BIM-methodiek is bij het beheer van assets met name voor de installatietechniek van grote toegevoegde waarde. Er is nog een heel leven nadat dit project is opgeleverd. Die stoeptegels blijven wel liggen, maar met dynamische onderdelen als een omroepsysteem wil nog wel eens iets aan de hand zijn”, legt hij uit. “De beheerder kan er dan zijn voordeel mee doen als hij kan beschikken over correcte en volledige informatie in een goed werkend BIM-model. Data goed bijhouden is dan ook makkelijker. “

Objecten

“BIM is inderdaad veel meer dan alleen een 3D-model”, aldus Maarten Veerman (RIS). “Andere onderdelen zijn: klant- en systeemeisen, documentmanagement en communicatie. Het grootste verbeterpunt in onze wereld is communicatie. Uit de grote hoeveelheid mailverkeer met allerlei bouw- en technische informatie ontstaan makkelijk misverstanden. BIM kan dit helpen voorkomen omdat we daarin over objecten spreken”, stelt de BIM-expert.

Meer over:

Heb je een vraag?

Wij helpen je graag verder. Vul het formulier in en wij geven binnen 24 uur antwoord!